Groengebied Amstelland

Oppervlakte
4000 ha
Beheerder
Groengebied Amstelland
Kenschets
Groengebied Amstelland is het groene gebied tussen Amstelveen en het Amsterdam-Rijnkanaal. Langs de stadsrand vindt u enkele recreatiegebieden met stranden, speeltoestellen voor kinderen, ruiterpaden, een golfbaan en nog veel meer mogelijkheden om te recreëren. De natuur krijgt de ruimte op afstand van de stad. Het landschap varieert van veenweidepolder tot bos. Hier kunt u genieten van de rust. Bijvoorbeeld in de Middelpolder en Polder de Rondehoep. U kunt hier fietsen, wandelen, skaten, paardrijden en van de natuur en het landschap genieten.
Omschrijving
In de gebieden van Groengebied Amstelland liggen terreinen waar de natuur voorrang heeft en waar alleen rustige vormen van recreatie, zoals wandelen of fietsen, plaatsvinden. Bijvoorbeeld in de Ouderkerkerplas, het Diemerbos, De Hoge Dijk en de Gaasperplas. In Groengebied Amstelland vindt u het hele jaar door veel soorten vogels, maar ook andere dieren. Groengebied Amstelland is een veenweidegebied. In de laatste duizend jaar is het landschap gevormd door menselijke ingrepen. Het noordelijk deel van het recreatiegebied is het vroegere Floriadepark. In Amstelland vindt u mooie dorpen en vele monumenten, zoals molens, buitenplaatsen, kruithuizen en banpalen.

Ouderkerkerplas
Hier ontwikkelt zich plaatselijk een kleurrijke moerasvegetatie. Langs de plas ligt een natuurzone. Door afplaggen is hier een moerasje ontstaan waar in het voorjaar ondermeer koekoeksbloemen, rietorchissen en ratelaars bloeien. De overgang van water en land wordt gevormd door rietzomen.

Diemerbos
Aan de rand van Amsterdam Zuidoost en Diemen ligt het Diemerbos. Hier kunt u wandelen, fietsen, sporten of picknicken op de grote ligweide in het hart van het bos. Kinderen kunnen ravotten in het speelbos. Hutten bouwen, kliederen met water, klimmen en klauteren, met een trekpontje het water oversteken; dat kan én mag in het Diemerbos.

Het Diemerbos is nog vrij jong, maar kent een lange historie. Ooit lag hier een indrukwekkend moerasbos van eiken, wilgen en elzen, dat zich uitstrekte van de poorten van Amsterdam tot aan het Gooi. Her en der in het bos liggen naast de paden stammen van oeroude (veen)eiken, die hieraan herinneren.

Een deel van dit bos is aangelegd met behulp van de Telegraaf en heet daarom Telegraafbos. U vindt hier boomsoorten als de populier, wilg, eik en es. De onderdoorgang onder de snelweg is van belang voor de natuur. Waterdieren verplaatsen zich via de watergang. Evenwijdig aan het water liggen boomstronken. Via de beschutting van deze ‘stobben’ kunnen kleine dieren als ringslangen, muizen, wezels en bunzingen zich verplaatsen.

Het bos sluit aan op de Bijlmerweide en ligt dichtbij de Gaasperplas en het PENbos. Vanuit Amsterdam-Zuidoost is de Veeneikbrug de makkelijkste entree. Deze brug ligt in het verlengde van de Geerdinkhofweg. Vanaf deze weg loopt of fietst u via de Gulden Kruisweg door de Bijlmerweide naar de brug.
Komt u met de auto? Dan parkeert u op de ruime parkeerplaats aan de Muiderstraatweg.
Met de tram of metro naar het Diemerbos? Het eindpunt van tram 9 of metorstation Gaasperdam liggen op circa tien minuten lopen van het Diemerbos.

De Hoge Dijk
Ten zuiden van de zwemplek in De Hoge Dijk ligt een moerasgebied met rietland en moerasbos. Behalve wilgen, elzen, berken en populieren treft u hier moerasplanten als kleine lisdodde, zwanebloem, pijlkruid en rietorchis.

Gaasperplas
Aan de noordzijde van de Gaasperplas is de beplanting zeer gevarieerd. U ziet er beuken, linden, iepen, berken, zes soorten eiken en allerlei soorten heesters. Ook vindt u er romantische siertuinen. De verschillende natuurlijke landschappen hebben ieder hun eigen vegetatie. In het duingebied vindt u heel andere planten dan in het natte laagveengebied. De grienden bestaan uit verschillende soorten wilgen, waaronder de knotwilg.

Floriadepark
In 1982 vond de Floriade plaats in de Gaasperplas. Het noordelijk deel van het recreatiegebied is het vroegere Floriadepark. U vindt hier nog een rosarium, vaste plantentuin, duinlandschap en grienden. De beplanting is gevarieerd: beuken, linden, iepen, berken, zes soorten eiken en vele soorten heesters. Het onderhoud is kostbaar dus Groengebied Amstelland probeert het park zo efficiënt mogelijk te onderhouden met behoud van de ‘parkachtige’-uitstraling.

Groengebied Amstelland wordt bewoond door vele verschillende diersoorten. Ringslangen, wezels, hermelijnen, bunzingen, konijnen, kikkers, padden, salamanders en veldmuizen. Via de ecologische verbindingszone de Natuurboog kunnen dieren zich over een grotere afstand verplaatsen. Dit is goed om de populatie in stand te houden omdat anders inteelt een bedreiging zou vormen.

Andere dieren
Groengebied Amstelland wordt bewoond door vele verschillende diersoorten. Ringslangen, wezels, hermelijnen, bunzingen, konijnen, kikkers, padden, salamanders en veldmuizen. Via de ecologische verbindingszone de Natuurboog kunnen dieren zich over een grotere afstand verplaatsen. Dit is goed om de populatie in stand te houden omdat anders inteelt een bedreiging zou vormen.

In de wintermaanden overwinteren duizenden smienten, slobeenden en krakeenden op de Ouderkerkerplas. Deze kunt u goed bekijken vanuit de observatiehutten langs de zuidkant van de plas. Ook vindt u langs de zuidoever een oeverzwaluwwand waar jaarlijks veel paartjes broeden.
In het vroege voorjaar keren vele grutto’s en kemphanen terug. Duizenden grutto’s strijken neer op een graslandje ten zuiden van de Ouderkerkerplas en A9. De eigenaar van het weiland, Jan Geijsel, laat het onder water lopen vanaf half februari tot half mei.

In de zomer zijn de scholekster en tureluur weer volop te vinden. In de Middelpolder komen lepelaars voor en een enkele tamme ooievaar. Het ooievaarsnest in de Middelpolder is helaas slechts één maal bewoond. U vindt het nest naast het recreatie-erfje langs de Bankrasweg in Amstelveen.
Ook is er een kans dat u roofvogels zult zien, zoals de torenvalk en de buizerd. In het bos kunt u vogels tegenkomen als de havik, fitis, groenling, koekoek en putter. In het rietland bivakkeren de bosrietzanger, kleine karekiet, rietgors en rietzanger.

Landschap gevormd door menselijke ingrepen
Drie menselijke ingrepen zijn te herkennen:
  • Ontginning
  • Vervening
  • Verstedelijking
    Pioniers ontwaterden het veen door slootjes te graven. Deze slootjes voerden het water af naar de veenriviertjes. In polder de Rondehoep bijvoorbeeld zijn deze slotenpatronen bewaard gebleven.
    Een gevolg van de ontwatering was het zakken van de bodem door inklinken van het veen. Hierdoor kwamen steeds meer overstromingen voor. De riviertjes werden breder en sommigen werden meren zoals Bijlmermeer en Watergraafsmeer.

    Na de ontginning veranderde in de 16e eeuw het landschap door vervening. Inwoners van de stad Amsterdam hadden grote behoefte aan brandstof. Het veen werd op grote schaal afgegraven. Het gedroogde veen – turf - was een uitstekende brandstof. De plassen die ontstonden door het afgraven werden drooggemalen. De laatste polder, Polder de Toekomst, werd in 1940 drooggemalen.
    Het veen langs de rivieren was van slechtere kwaliteit. Bovendien wilde men de dijken intact houden. Het veen werd daar niet afgegraven. Langs de rivieren ontstond daardoor een strook land dat hoger lag; bovenland.

    In het gebied Elsenhove valt onmiddellijk het verschil op in hoogteligging tussen oost en west. De twee terreinen worden gescheiden door een breed water en een dijk. Het hoogteverschil is ontstaan door het afgraven van de veengrond ten behoeve van turfwinning. In het nooit verveende bovenland is een voorbeeldveenderij aangelegd met legakkertjes en petgaten. Soms worden er demonstraties turfwinnen gegeven.

    De verstedelijking zorgde voor de volgende grote verandering van het landschap. Vooral sinds de Tweede Wereldoorlog zijn grote delen van het landelijk gebied ingericht als stadswijk of bedrijventerrein. De hoogbouw is vaak van verre te zien. De stad ligt in een web van spoor-, snel- en waterwegen en hoogspanningsleidingen. Uit de diepe ondergrond van de Ouderkerkerplas en Gaasperplas is het zand gewonnen waarop woonwijken en wegen zijn aangelegd. Rondom de stad liggen recreatiegebieden.

    Monumenten
    Banpaal
    Overal langs de wegen rond Amsterdam zijn in de jaren 1559 tot 1562 banpalen opgericht. Dit was nog in opdracht van Karel V. Hij deed in 1555 troonafstand. Langs de Amstel in Amstelveen.
  • Ingangen
    De bereikbaarheid wordt in detail beschreven op onze website.
    Kosten / verkooppunt
    Gratis toegankelijk.
    Parkeergelegenheid
    Diverse gratis parkeergelegenheden.
    Info seizoensgebonden
    Het gebied is seizoensgebonden De Ouderkerkerplas is gesloten van 15 oktober tot 15 april in verband met vogels die daar komen overwinteren.
    Toegankelijkheid honden
    Honden toegestaan

    U mag uw hond aangelijnd meenemen het gebied in. Op een aantal plaatsen mag u uw hond los laten lopen. Dit staat aangegeven op de plattegrond die in de informatiekasten hangt.

    Bron
    Recreatie Noord-Holland